اثر نیتروژن معدنی بر تغییرات فلورسانس رنگدانه‌های فتوسنتزی یونجه تحت شرایط تنش خشکی

به‌ منظور بررسی اثر نیتروژن معدنی بر تغییرات فلورسانس رنگدانه‌های فتوسنتزی یونجه همدانی تحت شرایط خشکی، این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل، تنش خشکی در سه سطح 35، 60 و 85 درصد ظرفیت زراعی و کود نیتروژن در چهار سطح بدون کود، 30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. نتایج نشان داد، اثر بر همکنش نیتروژن در خشکی در سطح یک درصد بر غلظت کلروفیل a، کلروفیل کل و در سطح پنج درصد بر غلظت کلروفیل b، نسبت کلروفیل a به b و کارتنوئید‌ها معنی‌دار بود. با افزایش سطوح خشکی از میزان غلظت کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید‌ها کاسته شد ولی نسبت کلروفیل a به b افزایش یافت. مصرف نیتروژن نیز موجب بهبود رنگدانه‌های فتوسنتزی گردید به‌طوری‌که غلظت کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل با مصرف نیتروژن افزایش و نسبت کلروفیل‌ها و میزان کارتنوئیدها کاهش پیدا کردند. کود نیتروژن بر فلورسانس بیشینه (Fm)، عملکرد کوانتومی (Fv/Fm) در قبل از تنش و بر فلورسانس کمینه (Fo) و (Fv/Fm) در سه روز بعد از تنش و بر (Fv/Fm) در یک هفته بعد از تنش تأثیر معنی‌داری داشت، تنش خشکی تنها بر (Fo) و (Fm) در سه روز بعد از تنش و بر (Fo) و (Fv/Fm) در یک هفته بعد از تنش تأثیر معنی‌داری داشت. کم‌ترین و بیش‌ترین میزان پروتئین به ترتیب در شرایط بدون مصرف نیتروژن (79/4 میلی‌گرم بر گرم وزن‌تر) و مصرف 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (06/10 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) حاصل شد. اثر متقابل نیتروژن در خشکی، روی ارتفاع ساقه و وزن خشک بوته نیز معنی‌دار بود. در شرایط تنش، ارتفاع ساقه و وزن خشک بوته کاهش پیدا نمود.